poświęcony wizerunkowi Kaszubów i kaszubszczyzny w polskim malarstwie, grafice, rysunku i fotografii dwudziestolecia międzywojennego, do nabycia w muzeum w Chojnicach.

Celem wystawy prezentowanej w chojnickim muzeum od stycznia do 15 października 2020 r. oraz publikacji albumowego katalogu wystawy jest pokazanie zbiorowego wizerunku Kaszubów w ich odrębności kulturowej w oparciu o liczne przykłady dzieł sztuki, wybrane z wielu polskich  kolekcji muzealnych oraz prywatnych. Katalog stanowiący obszerny komentarz do wystawy ukazuje odchodzący w przeszłość autentyczny obraz życia Kaszubów –  w ich codziennym środowisku, regionalnym pejzażu, pośród charakterystycznych zajęć, scen rodzajowych, czy interesujących „typów kaszubskich”. Odzwierciedla bogatą ikonografię dzieł zgromadzonych na ekspozycji i jest ponadto uzupełniony o kontekst porównawczy z  drukami, pocztówkami, winietami niskonakładowych czasopism i archiwalnymi fotografiami, które istotnie uwiarygadniają realność świata przedstawionego zawartego w obrazach i rysunkach. Odzwierciedlona w katalogu idea przewodnia wystawy jest próbą odpowiedzi na pytanie w jakiej mierze idee regionalizmu obecne w kulturze polskiej na przełomie XIX i XX w. znalazły odniesienie do kultury regionu Kaszub oraz w jakim stopniu zainteresowanie kulturą Kaszubów przez artystów tworzących w dwudziestoleciu międzywojennym przełożyło się na powstanie dzieł plastycznych podejmujących ten temat. Fascynacja kaszubszczyzną promowana w okresie międzywojennym w sposób szczególny przez Bernarda Chrzanowskiego, Aleksandra Majkowskiego, Mariana Mokwę, czy Feliksa Nowowiejskiego, a także przez ks. Bernarda Sychtę zbierającego materiały do Słownika gwar kaszubskich i samych artystów, jak np.: Stanisława Brzęczkowskiego, Jerzego Rupniewskiego, Zofię Stryjeńską, Leona Wyczółkowskiego, Michalinę Krzyżanowską, Władysława Jarockiego, Wacława Szczeblewskiego, Włodzimierza Nałęcza, Henryka Uziembłę, Soter Jaxę Małachowskiego, Zofię Stankiewiczównę i wielu innych, inspirowała przedstawicieli środowisk innych regionów Polski do poznawania Kaszub i autentycznego życia codziennego Kaszubów.

Starannie wydany w formie albumu katalog wystawy wpisuje się ponadto w znaczący jubileusz 100 – lecia powrotu Pomorza do Polski, przypominając wciąż mało znane  i rozproszone w wielu kolekcjach muzealnych i prywatnych dzieła sztuki wybitnych polskich artystów dwudziestolecie międzywojennego. Pozwala również zobaczyć jakimi drogami artystyczne idee Młodej Polski docierały na Pomorze i na Kaszuby oraz także, jak wielkie znaczenie miało uzyskanie dostępu do Bałtyku dla artystów szukających nadmorskich plenerów dla swych projektów plastycznych, czy muzycznych. Zobrazowane w katalogu dzieła sztuk plastycznych oraz w skromniejszej reprezentacji również przykłady mebli, rękodzieła hafciarskiego, które należało do wiodących zajęć kaszubskich gospodyń, a także ceramika, czy reprezentatywne obiekty codziennego użytku pokazały w jaki sposób idee regionalizmu kaszubskiego stały się powodem do dumy tego skromnego ludu zamieszkującego pomorski obszar od Wdy po Bałtyk. Katalog opatrzony jest też zestawem not biograficznych o artystach, autorach  i twórcach, istotnych dla treści omawianej tematyki.

Muzeum dziękuje wszystkim Osobom i Instytucjom, których życzliwość przyczyniła się do przygotowania wystawy i katalogu:

Biblioteka Główna Akademii Muzycznej
im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku
Muzeum Ceramiki Kaszubskiej Neclów w Chmielnie
Muzeum Diecezjalne im. Bpa Stanisława Wojciecha
Okoniewskiego w Pelplinie
Muzeum im. Jana Kasprowicza w Inowrocławiu
Muzeum Jana Kasprowicza na Harendzie w Zakopanem
Muzeum im. Ks. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu
Muzeum Kaszubskie im. Franciszka Tredera w Kartuzach
Muzeum - Kaszubski Park Etnograficzny im. Teodory i Izydora Gulgowskich
we Wdzydzach Kiszewskich
Muzeum Miasta Gdyni
Muzeum Mazowieckie w Płocku
Muzeum Narodowe w Gdańsku
Muzeum Narodowe w Kielcach
Muzeum Narodowe w Krakowie
Muzeum Narodowe w Poznaniu
Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku
Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy
Muzeum Okręgowe w Toruniu
Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie
Muzeum Sopotu
Salon Muzyczny im. Feliksa Nowowiejskiego przy Centrum
Kulturalno-Bibliotecznym w Barczewie
Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im dr. Witolda Bełzy w Bydgoszczy
Muzeum Historyczno-Etnograficzne im. Juliana Rydzkowskiego w Chojnicach
oraz Osoby prywatne: G. Kudelski z Krakowa, P. Łukowicz z Bydgoszczy i M. Obertyńska z Sopotu

Autorzy wystawy i katalogu –  zespół pracowników Muzeum Historyczno – Etnograficznego w Chojnicach:
Barbara Zagórska, Anna Czapczyk, Marek Woliński, Adam Piechowski oraz Kazimierz Lemańczyk i Lidia Białkowska