Archaiczne brzmienia – polskie ludowe instrumenty muzyczne

Archaiczne brzmienia – polskie ludowe instrumenty muzyczne

Dźwięki są nieodłącznym elementem rzeczywistości, towarzyszącym nam od zarania dziejów. Pierwsze z instrumentów o których nam wiadomo pochodzą z młodszej epoki kamienia-neolitu. W tym czasie powstały kościane gwizdki i gliniane jednomembranowe bębenki znalezione w trakcie wykopalisk w Małopolsce oraz na terenie Kujaw. Z kolei z epoki brązu pochodzą podłużne piszczałki odnalezione na Śląsku, zaś pierwsze instrumenty strunowe – chordofony mające formę tzw. gęśli przypisuje się na czas średniowiecza. Wówczas znane były również ceramiczne gruchawki i kilkuotworowe drewniane piszczałki.

Instrumenty muzyczne oraz grający na nich muzykanci pełnili ważną rolę w wiejskich społecznościach. Grajków miały cechować: radosna postawa oraz umiejętność zabawiania innych. Muzyka na wiejskim weselu musiała grać do utraty sił i tchu. W różnych regionach Polski kapele grajków ludowych miewały różny skład. Wszędzie przestrzegano zasady, aby w skład kapeli obowiązkowo wchodził instrument prowadzący oraz drugi nadający melodii warstwę basową. Na terenie całego kraju wiodące były skrzypce lub inny instrument skrzypcowy, a instrumentem im towarzyszącym były basy lub bębenek. Innymi instrumentami uzupełniającymi ich podstawowy skład były: harmonie, klarnety, instrumenty pełniące funkcje perkusyjne: diabelskie skrzypce, wakat oraz dopinane do dużych bębnów talerze. W polskiej kulturze ludowej muzyka towarzyszyła ludziom nie tylko przy świętowaniu czy zabawie , ale też przy codziennych obowiązkach. Dodatkowo przedmioty wydające dźwięki miały również znaczenie obrzędowe: ostrzegały, służyły do wabienia dzikich zwierząt oraz znakowania trzody chlewnej. Instrumenty i narzędzia muzyczne ze względu na to, jak wydobywa się z nich dźwięk współcześni muzykolodzy dzielą na cztery grupy: chordofony, idiofony, aerofony oraz membranofony.

Niniejszy katalog nawiązuje do wystawy prezentowanej w 2022 r.  w Muzeum Historyczno-Etnograficznym im. Juliana Rydzkowskiego w Chojnicach.

 

Chojnice 2022,
stron: 20,
format: 21 x 20,
cena: 12 zł