Stefan Bieszk (1895-1964), nauczyciel, pisarz i działacz kaszubski

Współczesna młodzież poszukuje w swoim życiu autorytetów, osób na których może się wzorować. Choć zmieniają się czasy, wprowadzane są nowe technologie, lecz pewne wartości są niezmienne i uniwersalne. W poprzednim stuleniu, naznaczonym wojnami i tragediami ludzkimi nie brakowało wspaniałych osób, które pomimo przeciwności losu w swoim postepowaniu nadal potrafiły kierować się dobrem drugiego człowieka. Jednym z takich autorytetów, który na trwałe zapisał się na kartach historii Chojnic i naszego regionu był Stefan Bieszk. Pracę pedagogiczną z dziećmi i młodzieżą traktował jako swoje powołanie. Prowadzone prze niego lekcje nigdy nie były nudne, wręcz odwrotnie, zaskakiwały i wprowadzały atmosferę fascynującej przygody poznawania świata. To młodzież i dzieci były zawsze w centrum uwagi i troski profesora Bieszka. Czas wolny poświęcał harcerstwu organizując zloty, spływy kajakowe, obozy na całym Pomorzu, a szczególnie nad Jeziorem Charzykowskim. Swoją pasją zarażał też młodzież, organizując liczne wycieczki po Kaszubach, m. in. pływając jachtem "Hulaj Dusza". Jako miłośnik naszego regionu, jego folkloru i ludzi, nauczył się mowy kaszubskiej poznając "małą ojczyznę" podczas licznych wędrówek z bratem - księdzem Kazimierzem. Prof. Bieszk jest wybitnym przykładem rozumienia procesu edukacji dzieci i młodzieży jako wspaniałej podróży przez życie pełnej przygód, poznawania przyrody i odkrywania uniwersalnych wartości, aktualnych w każdych czasach.

Stefan Bieszk urodził się 23 lipca 1895 r. we Fryburgu Bryzgowijskim w Badenii. Edukację odbył w szkole jezuickiej w Feldkirch w Austrii, maturę uzyskał we Fryburgu. Tam również na uniwersytecie studiował filologię klasyczną. W 1917 r. został powołany do wojska i skierowany na front.

W 1920 r. Bieszkowie wrócili do Polski i osiedlili się w Chojnicach. Ojciec Stefana objął stanowisko dyrektora gimnazjum klasycznego, a on został nauczycielem łaciny, greki, przyrody i propedeutyki filozofii. Brał udział w wojnie polsko – bolszewickiej. Studia filozoficzne ukończył na Uniwersytecie Poznańskim w 1923 r.

Stefan Bieszk był wybitnym pedagogiem. Od 1920 r. opiekował się nowo powstałą pierwszą gimnazjalną drużyną harcerską im. Tadeusza Kościuszki. Harcerstwo traktował jako przedłużenie swoich obowiązków nauczycielskich i wychowawczych. Polska była dla niego wielką ojczyzną, złożoną z wielu małych ojczyzn.

Był autorem tekstów piosenek, przeważnie do melodii ludowych. Napisał trzy utwory dramatyczne na kanwie historii Chojnic: ,,Krwią kapłańską” (1928 r.), ,,Szturm na Chojnice” i ,,Tobie, Ojczyzno” (1930 r.), które wystawił zespół harcerskiego teatru. Kultywując zainteresowanie kaszubszczyzną, Bieszk zbliżył się do radykalnego kręgu Zrzesz Kaszebsczi, skutkiem czego został w 1934 r. służbowo przeniesiony do Zamościa. Od 1937 r. nauczał w gimnazjum w Chełmnie. W okresie stalinizmu został przeniesiony do szkoły podstawowej w Lipnie, a w 1952 r. – zwolniony ze szkolnictwa

W latach 1952 - 1954 profesor Stefan Bieszk uczył łaciny w Wyższym Seminarium Duchownym w Pelplinie, będąc nauczycielem m.in. przyszłego księdza Ludomira Warnke. Zachowały się jego wzruszające wspomnienia, ukazujące prof. Bieszka jako wymagającego pedagoga, ale również sprawiedliwego i wyrozumiałego człowieka, który był przyjacielem swoich uczniów (Byłem uczniem Stefana Bieszka, Filomata, nr 5, 2009, str. 96 - 99).

Padł ofiarą licznych szykan – w 1954 r. został aresztowany i skazany na więzienie jako ,,wróg Polski Ludowej”. Należał do grona założycieli Zrzeszenia Kaszubskiego. W latach 50 - tych napisał po kaszubsku trzy utwory sceniczne o treści humorystycznej. Z twórczości literackiej Bieszka największą wartość artystyczną posiada cykl 40 sonetów kaszubskich.

Stefan Bieszk zmarł 18 lipca 1964 r., pochowany na cmentarzu w Chełmnie. Był wybitnym pedagogiem, który dawał uczniom wzór obyczajów i kultury osobistej, rzetelnej pracy, właściwej postawy wobec Boga, człowieka i otaczającego go świata.  Społeczność chojnicka uhonorowała swojego profesora poprzez patronat nad Biblioteką Pedagogiczną, Technikum w Zespole Szkół w Chojnicach, a także nazwą jednej z ulic jego imieniem.

Anna Depka Prądzyńska

Monika Jażdżewska