Zabytki są częściami zapinki typu Spindlersfeld z płytowym kabłąkiem soczewkowatym i dwiema tarczkami spiralnymi, stanowiącymi element łużyckiego skarbu brązowego, odkrytego przypadkowo w 2014 roku w Charzykowach, gm. Chojnice.

Spiralna tarczka                  

Chronologia: IV EB – V EB (1100 – 700 lat p.n.e.)

Kultura łużycka

Materiał: brąz

Technika; odlew, kucie

Wymiary: dł. 11,4cm, Ø 9 cm, grub. taśmy: 0,2 cm

Nr inw.: MCh/A-416

Spiralna tarczka wykonana jest z płaskiej taśmy brązowej (stop miedzi i cynku) o zróżnicowanej szerokości - wąskiej w centralnej części (0,3 cm) - szerszej w zewnętrznym zwoju ( 0,6 cm). W miejscu przejścia zwoju w płytkę występuje mechaniczne przełamanie.  W rozszerzającym się zwoju taśmy został przewiercony okrągły otwór, być może jest to pierwotny ślad naprawy zapinki (?). Kształt rozszerzającej się taśmy w miejscu przejścia zwoju w kabłąk świadczy o tym, że mamy do czynienia z odmianą zapinki o płytowym -  soczewkowatym kabłąku. Spiralna tarczka pokryta jest zielonkawą patyną szlachetną, a od spodu jest barwy brązowej.

Fragment płaskiej szpili - główka    

Chronologia: IV EB – V EB (1100 – 700 lat p.n.e.)

Surowiec: brąz

Technika: odlew

Wymiary: dł. 5,5cm, 7,3cm

Nr inw.: MCh/A-436

Górna część płaskiej szpili (główka w formie tarczki o dzwonowatym zakończeniu) zachowała się w 2 elementach. Została przełamana, a od spodniej strony widoczne są ślady naprawy. Zwraca uwagę bogatym zdobieniem ornamentem rytym. Począwszy od dzwonowatego zakończenia dominuje motyw jodełki, linii zygzakowatej i prostej w różnych układach. Bliżej kolca tarczka rozszerza się koliście, z centralnie umieszczonym okrągłym otworem. Promieniście rozchodzące się wokół otworu grupy kresek symbolizują słońce - szczególnie czczone przez ludność kultury łużyckiej. Szpilę pokrywa zielonkawa patyna, na odwrocie barwy brązowej. Podobna szpila wystąpiła w zapince ze skarbu z Wierzchowa, pow. Drawsko oraz z Okonka, pow. Złotów.

Zapinki pełniły rolę agraf służących do spinania szat. Zapinki typu Spindlersfeld występujące na Pomorzu uznawane są za wyrób miejscowy. Zabytki tego typu znane są również ze skarbów odkrytych m.in. w Rytlu, pow. Chojnice; Rzeczenicy, pow. Człuchów; Wierzchowie, pow. Drawsko.

Bibliografia:

J. Kostrzewski, Kultura łużycka na Pomorzu, Poznań 1958, s. 137-138.

T. J. Podgórski, Fragment zapinki szpindlersfeldzkiej z Pączewa w woj. gdańskim, Miscellanea archeologica Thaddaeo Malinowski dedicata, Słupsk-Poznań 1993, s. 305-311.

H. Rząska, Katalog zabytków ze skarbu łużyckiego z Charzyków, [w:] Brązy ukryte w ziemi… Łużycki skarb z Charzyków, red. H. Rząska, K. Walenta, Chojnice 2017, s.27-48

H.Rz.