Studium pejzażu – Chociński Młyn

Czas i miejsce powstania: 1969 r.
Autor: Bronisław Zygfryd Nowicki (1907-1981)
Materiał: papier
Technika: rysunek flamastrem, sygn.: l. d.
Wymiary: 64 x 46 cm
Nr inw.: MCh/S-276

Plenerowe studium rysunkowe pejzażu z widokiem na pozostałości zabytkowego tartaku wodnego o drewnianej konstrukcji szkieletowej, usytuowanego przy potoku Chocina, na północ od Chojnic. Rysunek ukazuje chylący się ku ruinie młyn wodny, stanowiący przykład lokalnego dziedzictwa technicznego z końca XIX w., przekształconego na początku XX w., z charakterystycznym kołem przedsiębiernym, służącym pierwotnie do wykorzystania siły wody potoku jako napędu do poruszenia koła i pracy młyna. Autor z precyzją dokumentalisty obrazuje zdewastowany stan techniczny młyna wraz z przynależnymi drewnianymi elementami jego urządzeń, sterczącymi bezładnie ponad wody płynącego potoku, uchwycony „z natury” w końcu lat sześćdziesiątych. Przygnębiające wrażenie opuszczonego młyna dopełnia pochylone, przewracające się drzewo na ostatnim planie w centrum pejzażu. Charakterystyczny dla autora realistyczny rysunek linearny wraz z artystycznymi walorami przekazu ikonograficznego posiada przede wszystkim wartość zachowania pamięci o dziedzictwie kulturowym drewnianej architektury regionu, której nie udało się ochronić. Rysunek zakupiony do zbioru muzeum w 1979 r.

Autor – Bronisław Zygfryd Nowicki (1907-1981) – urodził się w Baden Baden, po odzyskaniu niepodległości wrócił z rodziną do ojczyzny w 1920 r., wiążąc się na stałe z Bydgoszczą. Od 1934 r. zajął się grafiką reklamową, podejmując pracę w Zakładach Philipsa w Warszawie i Agencji Reklamy Prasowej w Bydgoszczy, prowadzonej przez ojca. Zmobilizowany w 1939 r. walczył w obronie Warszawy. Przebywał w obozach jenieckich, m.in. od 1940 r. w Woldenbergu, gdzie aktywnie udzielał się jako grafik użytkowy, autor plakatów i nauczyciel liternictwa. Tam zainteresował się techniką drzeworytu. Po wojnie podjął pracę w zakresie grafiki użytkowej i artystycznej, wykonując dla bydgoskich firm i instytucji liczne projekty graficzne publikacji, tablic pamiątkowych oraz ekslibrisy, winiety, plakaty, czy okolicznościowe drzeworyty. W grafice chętnie stosował drzeworyt sztorcowy i linoryt. Najbogatszą część jego spuścizny artystycznej stanowią rysunki – wykonywane tuszem, długopisem, flamastrem, ołówkiem i sangwiną. Najczęściej są to dzieła studyjne, szkice, notatki, stanowiące specyficzny wyraz osobistego widzenia świata, zapisywany podczas rozlicznych podróży artystycznych w kraju i zagranicą. Wiele z nich przedstawia motywy pejzażu Bydgoszczy, a także regionu Chojnic. Od 1972 r. zajął się również malarstwem. Swą twórczość prezentował na wielu wystawach krajowych i zagranicznych, w tym na 47 ekspozycjach indywidualnych.

Bibliografia:

J. Mulczyński, Słownik grafików Poznania i Wielkopolski XX wieku urodzonych do 1939 roku, Poznań 1996, s. 288-290.

B. Z.