Wiatr od morza. Kaszubi w sztuce polskiej 1920-1939

Wiatr od morza. Kaszubi w sztuce polskiej 1920-1939

Wiatr od morza. Kaszubi w sztuce polskiej 1920 - 1939. Interesująca ekspozycja prezentowana w Muzeum Historyczno – Etnograficznym im. J. Rydzkowskiego w Chojnicach od stycznia do 15 października 2020 r. poświęcona była wizerunkowi Kaszubów i kaszubszczyzny w polskim malarstwie, grafice, rysunku i fotografii okresu międzywojennego.

Celem wystawy było pokazanie zbiorowego, jak najbardziej autentycznego wizerunku Kaszubów w ich odrębności kulturowej w oparciu o liczne przykłady dzieł sztuki, wybrane z wielu polskich  kolekcji muzealnych oraz prywatnych. Dobór obiektów na wystawę podyktowany ich tematyką skupioną na prezentacji odchodzącego w przeszłość obrazu życia Kaszubów –  pozwolił ukazać ich w swoim codziennym środowisku, pejzażu, pośród charakterystycznych zajęć, scen rodzajowych, czy interesujących „typów kaszubskich”. Wystawa stanowiła próbę spojrzenia w jakiej mierze idee regionalizmu obecne w kulturze polskiej na przełomie XIX i XX w. znalazły odniesienie do kultury regionu Kaszub oraz również w jakim stopniu zainteresowanie kulturą Kaszubów przez artystów tworzących w dwudziestoleciu międzywojennym przełożyło się na powstanie dzieł plastycznych podejmujących ten temat.

Fascynacja kaszubszczyzną promowana m.in. przez Bernarda Chrzanowskiego, Aleksandra Majkowskiego, Mariana Mokwę, a także przez ks. Bernarda Sychtę zbierającego materiały do Słownika gwar kaszubskich, inspirowały przedstawicieli środowisk innych regionów Polski do poznawania Kaszub i obrazowania życia codziennego Kaszubów.
Myślą przewodnią ekspozycji jest uświetnienie jubileuszu 100 – lecia powrotu Pomorza do Polski. Prezentowane na wystawie dzieła polskiej sztuki okresu międzywojennego pozwoliły zobaczyć jakimi drogami artystyczne idee Młodej Polski docierały na Pomorze i także na Kaszuby oraz także, jak wielkie znaczenie miało uzyskanie dostępu do Bałtyku dla artystów szukających nadmorskich plenerów dla swych projektów plastycznych, czy muzycznych. Zaprezentowane na wystawie obrazy, rysunki, grafiki, a także towarzyszące im meble, hafty, ceramika, reprezentatywne obiekty codziennego użytku pokazały w jaki sposób idee regionalizmu kaszubskiego stały się powodem do dumy tego skromnego ludu zamieszkującego obszar od Wdy po Bałtyk. 

Zbiory na wystawę użyczyli:

Biblioteka Główna Akademii Muzycznej
im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku
Muzeum Ceramiki Kaszubskiej Neclów w Chmielnie
Muzeum Diecezjalne im. Bpa Stanisława Wojciecha
Okoniewskiego w Pelplinie
Muzeum im. Jana Kasprowicza w Inowrocławiu
Muzeum Jana Kasprowicza na Harendzie w Zakopanem
Muzeum im. Ks. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu
Muzeum Kaszubskie im. Franciszka Tredera w Kartuzach
Muzeum - Kaszubski Park Etnograficzny im. Teodory i Izydora Gulgowskich
we Wdzydzach Kiszewskich
Muzeum Miasta Gdyni
Muzeum Mazowieckie w Płocku
Muzeum Narodowe w Gdańsku
Muzeum Narodowe w Kielcach
Muzeum Narodowe w Krakowie
Muzeum Narodowe w Poznaniu
Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku
Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy
Muzeum Okręgowe w Toruniu
Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie
Muzeum Sopotu
Salon Muzyczny im. Feliksa Nowowiejskiego przy Centrum
Kulturalno-Bibliotecznym w Barczewie
Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im dr. Witolda Bełzy w Bydgoszczy
Muzeum Historyczno-Etnograficzne im. Juliana Rydzkowskiego w Chojnicach

oraz Osoby prywatne:
Grzegorz Kudelski z Krakowa
Paweł Łukowicz z Bydgoszczy
Maria Obertyńska z Sopotu

Galeria